SOWA OPAC : Gminna Biblioteka Publiczna w Lutomiersku

72 wyniki

Książka

W koszyku

oceń

Kapelusz za 100 tysięcy / Adam Bahdaj. - Wydanie XVII w tej edycji. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2023. - 212, [3] strony ; 22 cm.

(Klub Łowców Przygód)

Autor

Bahdaj Adam (1918-1985)

Forma i typ

Książki Proza

Odbiorca

Młodzież 9-13 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Detektywi amatorzy Wakacje Kradzież Nastolatki

Gatunek

Powieść przygodowa Literatura młodzieżowa

"Oficjalnie jestem Krystyna Cuchowska, lecz koledzy nazywają mnie – Dziewiątka. Morowo, co? Byłam bowiem szefem gangu (…) i ośmiu starszych ode mnie szczeniaków słuchało mnie jak własnej matki”. Z książką, która ma taką bohaterkę, nie sposób się nudzić. Za sprawą przypadku odważna, zaradna i skora do natychmiastowego działania 12-latka przeżywa niesamowitą wakacyjną przygodę. Wciela się w rolę detektywa i wprowadza w życie śmiałe pomysły, próbując wyjaśnić tajemnicę kapelusza wartego 100 tysięcy

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. III (3 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kapelusz za sto tysięcy / Adam Bahdaj. - Wyd. 6 w tej edycji. - Łódź : Wydawnictwo Literatura 2017. - 212, [1] s. ; 21 cm.

Autor

Bahdaj Adam (1918-1985).

Gatunek

Powieść dla dzieci 11-13 lat - przygodowa - polska Powieść polska dla dzieci

Odważna i skora do natychmiastowego działania dwunastolatka przypadkowo wpada na trop międzynarodowej sfery szpiegowskiej. Dziewczyna przeżywa niesamowitą wakacyjną przygodę - wciela się w rolę detektywa i próbuje wyjaśnić tajemnicę zaginionego kapelusza wartego sto tysięcy.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. III (2 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Stawiam na Tolka Banana / Adam Bahdaj. - Wyd. 3. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2010. - 227, [1] s. : 21 cm.

Autor

Bahdaj Adam (1918-1985).

Gatunek

Powieść młodzieżowa polska

brak informacji o dostępności

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Brak informacji o dostępności: sygn. III (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Pilot i ja / Adam Bahdaj ; zilustrowała Marianna Jagoda-Mioduszewska. - Wydanie 6. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2016. - 24, [4] strony : ilustracje kolor. ; 27 cm.

(Poduszkowce)

Autor

Bahdaj Adam (1918-1985). Autor Jagoda Marianna (1969- ).

Forma i typ

Książki Proza

Odbiorca

Dzieci 6-8 lat Literatura polska

Gatunek

Opowiadania i nowele przygodowe Bajki i baśnie

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. I (2 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

A u nas w domu : opowieści dzieci fabrykanta / Grażyna Bąkiewicz ; ilustracje Katarzyna Kołodziej. - Wydanie 2. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2016. - 142, [2] strony : ilustracje ; 21 cm.

(A To Historia!)

Autor

Bąkiewicz Grażyna. Kołodziej Katarzyna.

Forma i typ

Książki

Odbiorca

Dzieci

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Gatunek

Opowiadania dziecięce polskie

Dzieci Karola Scheiblera codziennie przeżywają mnóstwo przygód. Uwielbiają siedzieć pod stołem podczas uroczystej kolacji i słuchać o jakiejś kolei żelaznej i potężnym carze z Rosji. Grać na pianoli i przypatrywać się, jak tata montuje wynalazek na dachu - piorunochron! Gonić po podwórku z fajerką i podglądać budowę nowoczesnej fabryki. „Wasz tata buduje nowoczesną Łódź” - mówi mama z dumą. I dzieci od razu zapominają, że niektórzy mówią o nim… diabeł.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. II (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Ada i tajemnica Galla Anonima / Grażyna Bąkiewicz ; ilustracje Kasia Kołodziej. - Wydanie I. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2020. - 203, [2] strony : ilustracje ; 22 cm.

(Kryminałek historyczno-fantastyczny / Grażyna Bąkiewicz)

(A To Historia!)

Autor

Bąkiewicz Grażyna (1955- ). Kołodziej Katarzyna (ilustratorka). Bąkiewicz Grażyna (1955- ). Kryminałek historyczno-fantastyczny

Forma i typ

Książki Proza

Odbiorca

Dzieci 6-8 lat 9-13 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Gall Anonim Historia średniowieczna Podróże w czasie Rodzina patchworkowa Polska

Gatunek

Powieść historyczna Powieść przygodowa

Kim był Gall Anonim i dlaczego tak a nie inaczej przedstawił historię Polski w swojej kronice? Czy było tak, jak to opisał, czy może zmuszono go do naciągania faktów? W średniowieczu przecież szybko rozprawiano się z nieposłusznymi kronikarzami. Ada doskonale sobie radzi z przenoszeniem się w czasie i przestrzeni, jest też niezła w dyskretnym podglądaniu. Czy uda jej się poznać tajemnicę Galla Anonima i powstrzymać fatalny w skutkach bieg historii? Czy jej ingerencja nie popsuje innym szyków?

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. III (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Bursztynowy szlak / Grażyna Bąkiewicz ; [ilustracje Ewa Beniak-Haremska]. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2017. - 24, [4] strony : ilustracje kolorowe ; 27 cm.

Autor

Bąkiewicz Grażyna (1955- ). Beniak-Haremska Ewa.

Forma i typ

Książki Proza

Odbiorca

0-5 lat Dzieci 6-8 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Gatunek

Opowiadania i nowele historyczne

Historia dwóch małych chłopców, których połączył tytułowy trakt. Lisyniusz jest Rzymianinem. Razem z ojcem, kupcem, wędruje przez pół Europy po bursztyn, który daje zdrowie i chroni przed złem. Farko jest synem rybaka, mieszka nad Bałtykiem i modli się do Juraty o odmianę losu. Pewnego dnia znajduje bursztyn – swoją przepustkę do marzeń, bowiem to dzięki niemu może wyruszyć w podróż życia z Lisyniuszem i jego ojcem.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. II (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Tajemnica człowieka z blizną / Paweł Beręsewicz ; [ilustracje Olga Reszelska]. - Wydanie 2. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2011. - 182, [2] strony : ilustracje ; 21 cm.

(To Lubię)

Autor

Beręsewicz Paweł (1970- ). Reszelska Olga.

Forma i typ

Książki Proza

Odbiorca

Dzieci 9-13 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Gatunek

Powieść

Paweł Beręsewicz w swoich książkach edukuje. Czyni to w sposób ukryty, pokrętnie sympatyczny, a czytelnik zaangażowany w snutą przez autora opowieść, dowiaduje się różnych - wartych tego - rzeczy bez doświadczenia nadmiernego dydaktyzmu. Jasiek większą część wakacji spędził w domu. Gdy jego tata - po przegranym zakładzie - ogolił brodę, chłopiec zobaczył na lewym policzku ojca bliznę. Tata zapytany o ową dziwną szramę unikał odpowiedzi, więc chłopiec postanowił rozwiązać tajemnicę.

aktualnie wypożyczona

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. III (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Wszystkie lajki Marczuka / Paweł Beręsewicz ; il. Olga Reszelska. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2012. - 135, [1] s. : il. ; 21 cm.

Autor

Beręsewicz Paweł (1970- ). Reszelska Olga.

Gatunek

Powieść dziecięca polska

Książka Wszystkie lajki Marczuka Pawła Beręsewicza. Z pozoru prosty pomysł. Z pozoru kolejna książka łącząca teraźniejszość z trudną przeszłością, z okresem wojennej okupacji. A jednak... to coś więcej niż tylko kolejna współczesna powieść dla młodzieży. Trójka przyjaciół zna się od dawna. Kiedyś "trzej muszkieterowie", dzisiaj: muszkieterka i dwóch muszkieterów. W pewnym wieku wszystko jest ważne: własna płeć, bycie lepszym od innych, potrzeba akceptacji, potrzeba wyróżniania się z tłumu. Adam, Rafał i Ania chodzą do jednej klasy gimnazjum w podmiejskiej warszawskiej Choszczówce. Niby się jeszcze przyjaźnią, ale ta nić rwie się coraz częściej. Rafał, zwany "Koniu", ma duże ambicje. Chce się wyróżniać nie tylko wyglądem, wynikami w nauce, popularnością. Chce być szkolnym ciachem. I jest. Jednak jemu to wciąż za mało. Chłopcy zaczynają ze sobą rywalizować także jeśli chodzi o względy Anki, która coraz bardziej uświadamia sobie własną kobiecość. Koniu, didżej szkolny, sięga po metody mało eleganckie. Ośmiesza Adama, manipulując jego słowami, przekręcając je. Adam postanawia się zemścić. Nie wie tylko, jak jego wyrafinowany plan się zakończy. Może gdyby wiedział, nigdy by go nie realizował? Wydarzenia szkolne z życia Ani, Rafała i Adama przeplatane są prezentacją Konia dotyczącą szkolnego konkursu. Rywalizacja jest bardzo zacięta, bowiem nagroda jest wielce atrakcyjna - wyjazd zagraniczny. Rafał opowiada dramatyczną historię Marczuka, młodego człowieka, który w czasie wojny pomagał ukrywać Żydów i zginął w czasie Powstania Warszawskiego. Tak naprawdę kradnie pomysł Adama na wypromowanie sylwetki miejscowego bohatera, dawno zapomnianego przez wszystkich. Przemyślana akcja propagandowa Adama sprawia, że o Marczuku się mówi w sieci i w mediach. Wielu wspomina go, wielu jest mu wdzięcznych. Interesują się nim ludzie z kuratorium i dziennikarze. Mit nikomu nieznanego wcześniej Marczuka rośnie i szybko zaczyna żyć własnym życiem. Sedno całej historii jest zawarte w końcówce książki. Jest nim m.in. stare jak świat pytanie, czy szlachetny cel uświęca wszystkie środki? A także problem: czy dla osobistej zemsty można sięgać po wszystkie środki, nawet takie jak kłamstwa i manipulacje, które zaczynają żyć własnym życiem?

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. II (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Opowiadania z uśmiechem : polscy pisarze dzieciom / [il. Iwona Cała et al.]. - Wyd. 2. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2013. - 179, [2] s. : il. kolor. ; 23 cm.

(Seria z Parasolem)

Autor

Cała Iwona.

Temat

Literatura dziecięca polska

Gatunek

Antologie Opowiadanie dziecięce przygodowe

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. II (1 egz.)

Książka

W koszyku

Zając Poziomka / Ewa Chotomska, Andrzej Marek Grabowski ; il. Iwona Cała. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2013. - 81, [2], s., [2] k. luzem : il. kolor. ; 21 cm.

Autor

Chotomska Ewa. Grabowski Andrzej (1956- ). Cała Iwona (1978- ).

Gatunek

Opowiadanie dziecięce polskie

aktualnie wypożyczona

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. I (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Abecadło w rymy wpadło : Wanda Chotomska ; Il. Beata Zdęba. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2013. - [48] s. : il. kolor. ; 21 cm.

Autor

Chotomska Wanda (1929- ). Zdęba Beata.

Gatunek

Poezja dziecięca polska

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 821.162.1-93 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Legendy polskie : Wanda Chotomska ; il. Małgorzata Flis. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2012. - 114, [5] s. : il. kolor. ; 23 cm.

(Baśnie i Legendy Polskie.)

Autor

Chotomska Wanda (1929- ). Flis Małgorzata.

Gatunek

Legendy i podania polskie. Opowiadanie dziecięce polskie

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 821.162.1-93 (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Pięciopsiaczki / Wanda Chotomska ; il. Aneta Krella-Moch. - Wyd. 6. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2011. - 70, [2] s. : il. kolor. ; 25 cm.

Autor

Chotomska Wanda (1929- ). Krella-Moch Aneta (1969- ).

Gatunek

Powieść dziecięca polska

Na okł.: Złota lista - Fundacja ABCXXI Cała Polska Czyta Dzieciom.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. II (3 egz.)

Książka

W koszyku

Możesz wybrać, kogo chcesz pożreć / Dorota Combrzyńska-Nogala. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2014. - 195, [1] s. ; 22 cm.

(Plus Minus 16)

Autor

Combrzyńska-Nogala Dorota.

Forma i typ

Książki

Gatunek

Powieść młodzieżowa polska

Leon nie ma w domu spokoju - nowa macocha, nowa siostra i miotający się między nimi ojciec - to nie są warunki dla rozsądnego nastolatka. Dlatego z radością przeprowadza się do babci, która mieszka w jednej z łódzkich kamienic przy Piotrkowskiej. Tam, w mieszkaniu sąsiada, którego kotami ma się opiekować pod nieobecność właściciela - spotyka Miłkę, dziewczynę o dość irytującym sposobie bycia. Tych dwoje indywidualistów i samotników z czasem łączy coraz więcej: upodobania muzyczne, tajemnica despotycznej babki Miłki, niezwykłe postaci i wydarzenia, na jakie natykają się podczas swoich wędrówek po mieście. To nie typowe "love story", a raczej niezła szarpanina emocjonalna z ciągłym pytaniem w tle: czy warto...?

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. IV (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Kryształowe odkrycie :Jan Czochralski ojciec elektroniki /Anna Czerwińska-Rydel. - Łódź :Wydawnictwo Literatura; 2023. - 126, [4] strony :ilustracje ;22 cm.

Autor

Czerwińska-Rydel Anna

Forma i typ

Książki Proza

Temat

Czochralski, Jan (1885-1953) Wyciąganie kryształów Publikacje dla młodzieży

Gatunek

Opowiadania i nowele biograficzne

Bywa tak, że odkrycie naukowe wyprzedza swoją epokę, a odkrycie prawdy zajmuje wiele lat.Kim był Jan Czochralski, nazywany dziś "ojcem elektroniki"? Dlaczego człowiek, bez którego nie byłoby Doliny Krzemowej, komputerów, aparatów cyfrowych, telefonów komórkowych i tabletów nieznany jest w Polsce, a na świecie wymieniany obok Mikołaja Kopernika i Marii Skłodowskiej-Curie?Oto powieść o wielkim odkryciu dokonanym przez przypadek, o ubogim synu stolarza, który dzięki swoim wynalazkom został bogaty, o pasji, która sprawia, że można zostać profesorem nie mając matury."Kryształowe odkrycie. Powieść o Janie Czochralskim" - książka, która nie pozostawi obojętnym Czytelnika w wieku od 10 do 110 lat.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. III (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Fotel czasu : opowieść o Aleksandrze Fredrze / Anna Czerwińska-Rydel ; ilustracje Dorota Łoskot-Cichocka. - Wydanie II, pierwsze w Wydawnictwie Literatura. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2023. - 126, [2] strony : faksymilia, fotografie, ilustracje, portrety ; 24 cm.

(Nieprzeciętni)

Autor

Czerwińska-Rydel Anna (1973- ) Łoskot-Cichocka Dorota

Forma i typ

Książki Proza

Odbiorca

Dzieci 6-8 lat 9-13 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Fredro, Aleksander (1793-1876) Chłopcy Dziadkowie i wnuki Podróże w czasie

Gatunek

Kalendarium Powieść

Ulubiony fotel Aleksandra Fredry jest na tyle duży, że można usiąść w nim z kimś bliskim i przenieść się w świat największego polskiego komediopisarza, który był również żołnierzem i ziemianinem, a nade wszystko wspaniałym mężem, ojcem i dziadkiem. W książce "Fotel czasu" w taką podróż czytelnik wybiera się z jedenastoletnim Olkiem, chłopcem, który pokonuje dwa wieki, aby poznać najważniejsze momenty z życia swojego prapraprapradziadka. Opowieść pełna dobrych emocji, humoru i przydatnych wiadomości, wypełniona pięknymi, ciepłymi ilustracjami.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. III (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

W poszukiwaniu światła : opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie / Anna Czerwińska-Rydel ; ilustracje: Dorota Łoskot-Cichocka. - Wydanie V, czwarte w Wydawnictwie Literatura. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2023. - 132, [4] strony : ilustracje ; 25 cm.

(Nieprzeciętni)

Autor

Czerwińska-Rydel Anna (1973- ). Łoskot-Cichocka Dorota.

Forma i typ

Książki Proza

Odbiorca

Dzieci 9-13 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Skłodowska-Curie, Maria (1867-1934) Chemicy Wynalazcy i odkrywcy Pierwiastki chemiczne Francja Polska

Gatunek

Powieść biograficzna

Maria Skłodowska-Curie była fascynującą osobą. Wielu uważało, ze jest zbyt poważna – a ona była po prostu refleksyjna i bardzo skupiona – początkowo na nauce, potem na pracy naukowej. W jej czasach w Polsce kobiety nie mogły studiować na uniwersytecie, więc sama zarobiła na studia i wyjechała do Paryża, uczyć się na Sorbonie. Nie dbała o stroje (do ślubu poszła w granatowej, bardzo praktycznej sukience), obiady dla męża gotowała na laboratoryjnym palniku, a wkrótce po otrzymaniu Nagrody Nobla zaczęła jeździć z córką na front I wojny światowej, robiąc zdjęcia rentgenowskie rannym żołnierzom – tym samym wykorzystując swoje odkrycie w praktyce. Zawsze miała swoje zdanie i wiele niekonwencjonalnych pomysłów. Była dociekliwa i pracowita. Oryginalna, nietuzinkowa. Poznajcie jej niezwykłe życie!

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. III (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Jeśli bocian nie przyleci, czyli Skąd się biorą dzieci / Agnieszka Frączek ; ilustrowała Iwona Cała. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2016. - 23, [1] s. : il. kolor. ; 21x21 cm.

Autor

Frączek Agnieszka (1969- ). Cała Iwona (1978- ).

Gatunek

Poezja dziecięca polska

Książka porusza ważny społecznie temat adopcji. Autorka ze swadą i humorem, w przystępnej dla dziecka formie, ukazuje etapy decyzji i adopcji. Słusznie stwierdza, że najważniejsze jest noszenie dziecka w sercu, by wiedziało i czuło, że jest oczekiwane i kochane.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. I N (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Nibybór : zwierzęta wśród drapaczy chmur / Agnieszka Frączek ; ilustracje Daniel Włodarski. - Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2020. - 46, [2] strony : ilustracje kolorowe ; 24 cm.

Autor

Frączek Agnieszka (1969- ). Włodarski Daniel.

Forma i typ

Książki Poezja

Odbiorca

Dzieci 0-5 lat 6-8 lat

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Zwierzęta

Gatunek

Wiersze

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. I (1 egz.)